Қандли диабет (ДМ) этиологик жиҳатдан гетероген бўлган метаболик касалликлар гуруҳига кириб, секрецияси ёки инсулин таъсирининг бузилиши ёки бу касалликларнинг комбинацияси туфайли сурункали гипергликемия билан тавсифланади. Сўнгги ўн йилликларда қандли диабетнинг тарқалиши деярли барча ҳудудларни қамраб олган касалликка айланди. Айниқса,1-тоифанинг тарқалиши, охирги 10 йил ичида болаларда қандли диабет 35,7 фоизга (100 минг болалар аҳолисига 59,4 дан 80,6 гача), ўсмирларда 68,9 фоизга (100 минг ўсмирга 108,5 дан 183,5 гача) ўсди. Касалликнинг сурункали асоратлари туфайли беморларнинг эрта ногиронлиги, ва ҳаёт тарзининг тушиб кетиши даволаш учун жамиятга катта иқтисодий зарар етказади. Кўпгина муаллифларнинг фикрига кўра, диабет билан оғриган болаларнинг 70% дан ортиғида касаллик компенсациясининг ноадекват кўрсаткичлари мавжудлигининг асосий сабабларидан бири, кечки асоратларнинг юқори тарқалиши беморлар ва уларнинг оилаларининг касалликни бошқаришга қодир эмаслиги ва уларда бу ҳамда билимнинг етишмаслиги туфайлидир.
Амбулатор-поликлиника шароитида қандли диабет билан касалланган беморларда касаллик асоратланишини олдини олишда оилавий ҳамшираларнинг вазифаларини аниқлаш.
Детский сахарный диабет является одной из важнейших проблем современной медицины, и заболеваемость среди детей неуклонно растет. По оценкам ВОЗ, число больных сахарным диабетом в мире составляет 177 миллионов человек, а к 2025 году число больных достигнет 300 миллионов. В 2007 г. общее количество детей в мире (0-14 лет) составляло 1,8 млрд, из них 0,02% страдали сахарным диабетом. Это означает, что примерно 440 000 детей во всем мире будут болеть диабетом. Распространенность заболевания в мире за последние несколько десятилетий непрерывно увеличивается и, по эпидемиологическим прогнозам, к 2030 г. достигнет 7-8 % от общей численности населения мира. Приблизительно 10% всех случаев сахарного диабета приходится на сахарный диабет 1-го типа (СД 1). Национальные и региональные регистры СД 1-го типа у детей и подростков выявили широкую вариабельность заболеваемости и распространенности в зависимости от популяции и географической широты в разных странах мира (от 7 до 40 случаев на 100 тыс. детского населения в год). За последние два десятилетия заболеваемость СД 1-го типа среди детей неуклонно увеличивается. Ежегодный прирост выявленных случаев 3%
ushbu maqolada men ta’lim texnologiyalarining rivojlanishi kadrlarga bo‘lgan ehtiyoj tobora ortib bormoqda malakali kadrlar tayyorlash bo‘yicha malakali pedagog-o‘qituvchilarni ta’lim bermoqda, yurtboshimiz ta’lim to‘g‘risidagi malakali kadrlarni bo‘yicha keng imkoniyatlarni yaratib bermoqda bu maqolda men ta’lim texnologiyalarining rivojlanishi haqida o‘z fikrimni bayon etdim.
Oʻzbekiston Respublikasi Davlat statistika qoʻmitasi maʼlumotlariga koʻra, Oʻzbekiston Respublikasining doimiy aholisi 2021-yil holatiga koʻra 34558,9 ming kishini, shundan Toshkent shahri aholisi 2669,4 ming kishini, Toshkent viloyati aholisi esa – 2975,8 ming kishini tashkil etadi. Aholining turli yosh guruhlarida birlamchi va umumiy kasallanish dinamikasi har xil bo‘lib, katta yoshdagi aholi orasida birlamchi va umumiy kasallanish o‘rganilgan yillar davomida ko‘rsatkich 1,3 va 1,1 martaga oshgan bo‘lsa, bolalarda (0-14 yosh) va o‘smirlar (15-18 yosh)da ikkala ko‘rsatkich ham 1,2 baravarga kamaydi. 18 yoshgacha bo‘lganlar o‘rtasidagi ko‘rsatkichlarning bunday pasayishi O‘zbekistonda 1998-yildan buyon ona va bola salomatligini muhofaza qilish bo'yicha amalga oshirilayotgan keng ko'lamli dastur bilan bog‘liqdir. O‘zbekistonda bolalar va o‘smirlarda 1-turdagi qandli diabetning epidemiologik ma’lumotlari 2000-yildan e’tiboran o‘tkazib kelinadigan Milliy registr asosida tahlil qilinadi. 2020-yilda bolalar va o‘smirlar orasida 1-turdagi qandli diabet bilan kasallanish va kasallik tarqalish darajasining ko‘payishi qayd etilgan. Yevropa ma’lumotlariga nisbatan O‘zbekistonda kasallanishning barqaror quyi raqamlari qayd etiladi, ya’ni O‘zbekiston kasallanishning eng kichik xavfiga ega mamlakat hisoblanadi.